Theo Quỹ Nhi đồng Liên hiệp quốc ước tính hiện nay, mỗi năm
trên thế giới có khoảng 1,1 triệu trẻ em tử vong do tiêu chảy và 1,2 triệu trẻ
em mất đi sự sống do các bệnh liên quan đến đường hô hấp. Tại Việt Nam, các bệnh
truyền nhiễm gây dịch có tỷ lệ mắc trên 100.000 dân cao nhất là cúm, tiêu chảy,
sốt xuất huyết, tay chân miệng, lỵ, quai bị, thủy đậu. Như vậy, có khoảng gần một
nửa các bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ mắc cao nhất là những bệnh liên quan tới nước
sạch, vệ sinh môi trường, vệ sinh thực phẩm và đặc biệt là các hành vi vệ sinh
cá nhân.
Để giảm thiểu nguy cơ ngộ độc thực phẩm, Tổ chức Y tế thế giới
đề ra 10 nguyên tắc vàng của về vệ sinh an toàn thực phẩm, trong đó nguyên tắc
số 7 Rửa tay sạch trước khi chế biến thức ăn và sau mỗi lần gián đoạn để làm việc
khác. Nếu bạn bị nhiễm trùng ở bàn tay, hãy băng kỹ và kín vết thương nhiễm
trùng đó trước khi chế biến thức ăn. Cục
An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, cho biết rửa tay sạch sẽ thường xuyên bằng xà phòng
sẽ làm giảm tới 35% khả năng lây truyền vi khuẩn gây bệnh tiêu chảy.
Ngày Thế giới rửa tay với xà phòng 15 tháng 10 hàng năm do Tổ
chức Đối tác Rửa tay Toàn cầu khởi xướng và được Liên Hiệp Quốc phát động từ
năm 2008 với mục tiêu nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của rửa tay với xà
phòng, cách phòng bệnh đơn giản, hiệu quả và nằm trong khả năng của tất cả mọi
người.
Sáng ngày 13/10/2019, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với UBND
thành phố Hà Nội và Quỹ Unilever Việt Nam tổ chức Mít tinh ngày Thế giới rửa
tay với xà phòng với chủ đề “Rửa tay với xà phòng - Cùng hành động vì sức khỏe
Việt Nam”.
Các bước rửa tay
Bàn tay có vai trò rất quan trọng trong quá trình chế biến
thực phẩm. Theo tài liệu Hỏi đáp về VSATTP bảo vệ sức khỏe cộng đồng, NXB Y học năm 2010, người
tham gia quá trình chế biến thực phẩm cần phải: Rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước
sạch; Rửa tay trước khi tiếp xúc với thực phẩm;
Rửa tay sau khi đi vệ sinh, tiếp xúc với thực phẩm sống, xì mũi, đụng
tay vào rác, gãi chỗ ngứa, ngoáy tai, ngoáy mũi hoặc đụng tay vào các bộ phận của
cơ thể, quần áo, hút thuốc, đụng tay vào súc vật; Rửa tay kỹ bằng xà phòng và
nước sạch. Lau khô tay sau khi rửa bằng khăn giấy dùng một lần, khăn bông sạch
hoặc máy thổi khô, không chùi tay vào quần áo, tạp dề; Không để móng tay dài nếu
có vết xước ở bàn tay và ngón tay thì phải băng gạc không thấm nước và đi găng
tay khi tiếp xúc với thực phẩm.
Trong các bước thực hành tốt vệ sinh an toàn thực phẩm, thực
hành tốt bàn tay là yêu cầu rất quan trọng. Người tham gia chế biến thực phẩm cần
rửa tay trước khi: Tiếp xúc với thực phẩm chín, chế biến, ăn. Phải lau khô tay
sau khi rửa bằng khăn giấy dùng một lần, khăn bông sạch hoặc máy thổi khô.
Không lau khô, chùi vào quần áo, tạp dề; rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước sạch
cả gan bàn tay và mu bàn tay, cổ tay, các khe ngón tay và nếp móng tay. Không để
móng tay dài, nếu có vết xước thì cần được băng bó bằng gạc không thấm nước và
nên đeo găng tay khi tiếp xúc với thực phẩm, không đeo trang sức nơi bàn tay
khi bắt đầu tiếp xúc với thực phẩm. Nhất thiết phải rửa sạch bàn tay sau khi: tiếp
xúc với thực phẩm sống, đi vệ sinh, đụng tay vào rác, gãi ngứa, ngoáy tai,
ngoáy mũi hoặc đụng tay vào các bộ phận của cơ thể, hút thuốc, đụng tay vào súc
vật, mỗi lần nghỉ.
“Thực hành bàn tay tốt” trong sản xuất chế biến thực phẩm sẽ
góp phần làm thực phẩm an toàn hơn cho sức khỏe.