“Tiêu chuẩn vàng” điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản nặng

BS.CKII La Văn Phú, Trưởng Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ, phẫu thuật viên chính cho biết: “Đa số trường hợp bệnh trào ngược dạ dày thực quản (Gastroesophageal Reflux Disease - GERD) được điều trị bằng phương pháp nội khoa. Phẫu thuật được chỉ định trong trường hợp bệnh nhân điều trị nội khoa đúng quy cách thất bại hoặc bệnh nhân không muốn điều trị uống thuốc lâu dài. Đối với bệnh nhân Th. mà chúng tôi gặp cũng là một trường hợp bị mắc bệnh này nhiều năm khá nặng, mỗi lần bệnh nhân ăn uống thì các chất chứa trong dạ dày lại trào ngược lên thực quản và lên miệng, kèm theo đó là đau tức, nóng rát vùng sau xương ức dữ dội, nhiều lần phải nhập viện cấp cứu vào lúc nửa đêm đến gần sáng, ảnh hưởng trầm trọng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân”.

BS.CKII La Văn Phú, Trưởng Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ, thăm bệnh nhân sau phẫu thuật.

Với sự nghiên cứu cập nhật kỹ thuật mới tiên tiến trên thế giới và kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực phẫu thuật nội soi, BS.CKII La Văn Phú cùng ê kíp phẫu thuật của bệnh viện đã tiến hành thực hiện thành công phẫu thuật nội soi xếp nếp đáy vị kiểu Nissen (gọi tắt phẫu thuật Nissen) để điều trị cho bệnh nhân Th. Theo bác sĩ Phú, hiện nay nhiều tài liệu cho thấy những bệnh nhân bị bệnh trào ngược dạ dày – thực quản có chỉ định điều trị ngoại khoa thì phẫu thuật Nissen qua nội soi được xem là “tiêu chuẩn vàng”.

Trò chuyện với chị Th. sau ca mổ 3 ngày, bệnh nhân vui mừng cho chúng tôi biết, chị đã ăn uống trở lại gần như bình thường, triệu chứng ợ thức ăn và trào ngược không còn nữa. Chị Th. kể bị trào ngược dạ dày thực quản khoảng gần 10 năm nay, triệu chứng của bệnh “hành” chị khổ sở đến nỗi mỗi lần ăn là thấy sợ vì khi ăn xong là thức ăn bị trào ngược lên tới họng, cảm giác rất khó chịu, kèm theo đau tức ngực, khó thở, phải nhập viện cấp cứu nhiều lần. Chị Th. cho biết thêm: “Tôi cũng từng đi khám điều trị nhiều nơi. Có chỗ bác sĩ nghi ngờ tôi bị thêm bệnh tim, cho tôi đo điện tim gắng sức, rồi làm các xét nghiệm kiểm tra nhưng kết quả đều bình thường, chỉ có mỗi bệnh trào ngược, uống thuốc hoài mà vẫn không khỏi, rất tốn kém và cuộc sống của gia đình tôi bị đảo lộn. May mắn nay được các bác sĩ Khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ phẫu thuật điều trị mới giúp tôi hết bệnh, ăn uống trở lại bình thường”.

Thay đổi lối sống giúp phòng bệnh

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản là một rối loạn về tiêu hóa mà các chất chứa trong dạ dày trào ngược lên thực quản, có khi trào lên miệng.

Nói về nguyên nhân của bệnh, bác sĩ Phú giải thích: “Bình thường ở tâm vị (chỗ nối thực quản - dạ dày) có cơ vòng giống như một van kín để giúp các chất chứa trong dạ dày không thể trào ngược trở lên thực quản. Ở những người mắc bệnh, van này bị yếu, hở ra dẫn đến việc sau ăn, các chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản”.

Triệu chứng hay gặp là bệnh nhân ợ hơi, nóng rát vùng sau xương ức tùy theo mức độ viêm, triệu chứng này thường xảy ra nhiều về ban đêm. Đôi khi triệu chứng nóng rát vùng sau xương ức mức độ dữ dội nên dễ chẩn đoán nhầm bệnh nhân có cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim.

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản làm gây viêm thực quản do các chất trong dạ dày gồm thức ăn, dịch vị, a xít trào ngược lên thực quản. Nếu không điều trị, bệnh sẽ dẫn đến biến chứng viêm loét, thủng thực quản, xuất huyết tiêu hóa; viêm loét thực quản lâu ngày mạn tính còn có thể gây ung thư.

Bệnh này rất phổ biến. Một số yếu tố thuận lợi cho bệnh tiến triển như uống nhiều rượu bia và thức uống có cồn, chế độ ăn quá cay, nhiều chất béo, dầu mỡ, ăn nhiều chocolate, hút thuốc lá, buổi tối thường xuyên ăn trễ.

Cũng theo bác sĩ, tùy theo trường hợp biểu hiện lâm sàng, đa số các trường hợp có thể điều trị bằng nội khoa, dùng thuốc trung hòa và ức chế tiết dịch vị, kết hợp với chế độ ăn, nghỉ ngơi phù hợp như thay đổi lối sống, tránh ăn uống các thức ăn nhiều dầu mỡ, ăn cơm chiều ít nhất trước 2-3 tiếng trước khi đi ngủ, nằm ngủ ở tư thế đầu cao.

Tuy nhiên nếu bệnh nhân điều trị nội khoa thất bại hoặc bệnh nhân không muốn điều trị uống thuốc lâu dài thì có chỉ định can thiệp bằng nội soi hoặc phẫu thuật.

Bác sĩ Phú khuyến cáo, để phòng bệnh, cần tránh những yếu tố nguy cơ đã kể trên, trong trường hợp có biểu hiện cảm giác đau tức vùng thượng vị, hay ợ hơi, ợ chua, bệnh nhân nên đi khám ở những cơ sở y tế có bác sĩ chuyên khoa về tiêu hóa, để được chẩn đoán, điều trị sớm sẽ hiệu quả hơn, tránh được những biến chứng nặng của bệnh cũng như tránh được phẫu thuật.